Zaparcie to wydłużające się zaleganie treści jelitowej w przewodzie pokarmowym i trudności z wydalaniem stolca. Oznaczają za małą częstotliwość wypróżnień. Twardy stolec oddaje się z wysiłkiem i uczuciem niepełnego wypróżnienia. Jakie są przyczyny zaparć? Jak skutecznie pozbyć się tego problemu?
Przyczyny zaparć
Zaparcia bywają spowodowane za małą aktywnością fizyczną i siedzącym trybem życia. Do ich przyczyn należą także zespół jelita drażliwego oraz nieodpowiednia dieta z za małą ilością warzyw, owoców i innych źródeł błonnika. Zaparcia mogą być rezultatem przyjmowania niektórych leków, np. antydepresantów, opioidów oraz stosowanych w zbyt dużych ilościach leków przeczyszczających. Zwykle przyczyną problemu nie jest choroba, lecz określony styl życia. Do zaparć często dochodzi także w ciąży. Zaparcia u dzieci pojawiają się z kolei wtedy, gdy zmieniają sposób odżywiania (mleko matki zastępują mleka modyfikowane), przestają nosić pampersy albo zaczynają naukę w szkole.
Tabletki i czopki na zaparcia
Leki na zaparcia dostępne bez recepty zawierają bisakodyl. Dostępny jest w postaci tabletek i czopków. Środek zmniejsza absorpcję wody w jelicie. Substancja zwiększa też jej wydzielanie, podobnie jak wytwarzanie jonów w układzie pokarmowym. Przeciwwskazaniem do stosowania leku są stany zapalne i krwawienia w obrębie jelit.
Innym składnikiem leków na zaparcia jest dokuzynian sodowy. Środek działa po 12-72 godzinach. Jako lek na zaparcia powoduje zmiękczenie mas kałowych. Preparat ułatwia też przesuwanie się treści w jelitach. Przeczyszczająco działają także makrogole. Substancje zatrzymują wodę w jelicie. Zmiękcza to masy kałowe i sprzyja ich wydalaniu. Leki zawierające makrogole mogą być stosowane również przez dzieci. Podobnymi właściwościami charakteryzuje się siarczan magnezu. Substancja działa nawet po 30 minutach.
Na zaparcia stosowane są także czopki glicerynowe. Można nabyć je w różnych wielkościach, by pasowały do potrzeb dorosłych i dzieci. Czopki działają miejscowo, przeważnie po 30 minutach od zaaplikowania. Nie powinno się ich jednak stosować przy krwawieniu hemoroidów. W tym przypadku mogłyby wywołać podrażnienia.
Ziołowe środki na zaparcia
Zamiast leków przeczyszczających i innych farmakologicznych środków na zaparcia można zastosować zioła o łagodnym działaniu przeczyszczających. Roślinami zawierającymi śluzy są len, babka pełsznik czy babka jajowata. Ich nasiona zażywa się w suchej postaci. Porcję roślinnego środka koniecznie trzeba popić dużą ilością wody.
Nasiona lnu i innych wymienionych roślin pęcznieją w przewodzie pokarmowym. Skutkuje to zwiększeniem się objętości masy kałowej. Powoduje też łatwiejsze jej wydalanie. Zioła na zaparcia można stosować również u dzieci. Na efekty działania należy zaczekać nawet do 72 godzin.
Innymi ziołami stosowanymi na zaparcie, mającymi silniejsze działanie przeczyszczające, są rośliny zawierające związki antrachinonowe. Do wspomnianych środków należą kora kruszyny czy liść senesu. Zioła występują w postaci tabletek i herbat. Efektów można spodziewać się po 6 godzinach od zażycia. Nie powinno się ich przyjmować dłużej niż 2 tygodnie. Ziół silnie przeczyszczających nie należy stosować w ciąży, w trakcie menstruacji ani u dzieci.
Zaparcia mogą mieć różne przyczyny. Najczęściej wiążą się one z prowadzeniem określonego stylu życia. Zanim sięgnie się po środki farmakologiczne czy zioła na zaparcia, warto zwiększyć aktywność fizyczną i zadbać o to, by w diecie pojawiały się odpowiednie ilości błonnika. Ważnym działaniem profilaktycznym będzie również picie wody. Dzięki tym zmianom w codziennym stylu życia uda się uniknąć problemów z wypróżnianiem i poprawić swoje samopoczucie.
